(Englische-Übersetzung weiter unten im Text)
Me ecë në rrugët e Prishtinës është sfidë në vete. Mes trafikut të zhurmshëm, trotuarave të ngushta dhe mungëses së kulturës së shfrytëzimit të hapësirës publike dhe të përbashkët, me shku prej një vendi në vendin tjetër brenda kryeqytetit, është detyrë e lodhshme. Por, kur vë dëgjueset dhe e dëgjoj TRIME Podcast, çdo rrugë më dukët më e shkurtër. Ky podcast më dhuron melodi të bisedave të thella që lëkundin vlerat patriarkale me të cilat jam përballur, por edhe të cilat janë diku në nënvetëdijen time.
TRIME Podcast, nën moderimin e Lejla Dautit dhe Leonarda Demollit, është një platformë e re që po fiton popullaritet kohëve të fundit. Të dyja prezantueset e këtij shoë-i ndajnë një lidhje të ngushtë me trashëgiminë e tyre shqiptare, pasi u larguan nga Kosova për në Mbretërinë e Bashkuar gjatë fëmijërisë së tyrë, për tu larguar nga lufta. Me fokus te dhuna me bazë gjinore, pritshmëritë kulturore dhe përvoja e emigrantëve, TRIME thellohet në tema që prekin gratë shqiptare kudo.
Lejla Dauti është një aktiviste e zëshme kundër dhunës në familje, dhe po ashtu e mbijetuar e abuzimit në familje. Rrugëtimi i saj përmes traumave personale dhe përvoja e saj profesionale me viktimat e dhunës me bazë gjinore e kanë pajisur atë me një kuptim të thellë të betejave me të cilat përballen shumë gra shqiptare. Puna avokuese e Lejlës nuk ndalet te dhuna me bazë gjinore; si një anëtare krenare e komunitetit LGBTQ+, ajo gjithashtu përkrah dukshmërinë dhe pranimin për shqiptarët queer – një grup shpesh i margjinalizuar brenda kulturës së tyre.
Leonarda Demolli, nga ana tjetër, sjell perspektivën e një ish-refugjateje, e cila u largua nga Kosova në fëmijërinë e hershme për shkak të luftës. Përvoja e saj e lundrimit të identitetit dhe përkatësisë në Mbretërinë e Bashkuar i jep asaj një lente unike përmes së cilës ajo trajton bisedat komplekse kulturore në zemër të TRIME-s. Ajo është një zë i qëndrueshmërisë dhe një avokate e ashpër për përfaqësimin kulturor, duke sjellë thellësi në diskutimet rreth asaj se si ndërpriten zhvendosja, pritshmëritë kulturore dhe dhuna me bazë gjinore.
Një platformë që nevojitet
Vizioni i Lejlës dhe Leonardës për TRIME filloi me një ide të thjeshtë por të fuqishme: thyerjen e heshtjes rreth çështjeve që prekin gratë shqiptare, çështje që shpesh konsiderohen tabu në komunitetet e tyre.
Lejla shprehet: «Ne donim të krijonim një hapësirë ku të mbijetuarat mund të ndanin historitë e tyre, ku ekspertet mund të ofronin udhëzime dhe ku komuniteti mund të kishte biseda të sigurta për tema si dhuna me bazë gjinore, pritshmëritë kulturore dhe shëndeti mendor.»
Ky koncept, ndonëse i ri për platformat shqiptare, trajton një hendek thelbësor në mbështetjen e grave shqiptare, veçanërisht atyre që kanë përjetuar dhunë me bazë gjinore. TRIME nuk ka të bëjë vetëm me fillimin e bisedave publike– ka të bëjë me krijimin e hapësirave të sigurta ku gratë shqiptare, shpesh të nënshërbyera nga shërbimet kryesore, mund të ndajnë përvojat e tyre pa frikën e gjykimit.
Podkasti, i cili filloi si një iniciativë informuese, tani po evoluon në diçka shumë më të madhe. Lejla dhe Leonarda planifikojnë të transformojnë TRIME në një organizatë jofitimprurëse që ofron shërbime të specializuara mbështetëse për gratë shqiptare, duke ofruar kujdes dhe avoki. Qmëllimi i tyre? Për të thyer ciklin e dhunës dhe për të ndërtuar një komunitet më të fortë, më mbështetës.
Si po pritet ky podcast?
Përgjigja e qytetarëve ndaj TRIME-s ka qenë tejet frymëzuese. Vëmendje dhe ndërveprimi në media sociale është rritur, me dëgjues nga të gjitha anët e botës që ndajnë historitë dhe mesazhet e tyre të solidaritetit me mysafiret tona. Shumë vajza dhe gra shqiptare kanë shprehur mirënjohjen për ekzistencën e një platforme që më në fund i bën të ndihen ato të përfaqësuara.
Lejla dhe Leonarda theksojnë se si podkasti është bërë më shumë se thjesht një seri bisedash – është një lëvizje. «Ndërveprimi dhe komentet që kemi marrë janë një tregues i qartë se puna që po bëjmë po rezonon thellë brenda komunitetit shqiptar,» vëren Leonarda.
Rëndësia e ‘storytelling’
Tregimi i ngjarjeve personale qëndron në thelbin e ndikimit të TRIME-s. Çdo episod ndan dëshmi nga gratë shqiptare, duke theksuar përvojat e tyre me dhunën me bazë gjinore, diskriminimin dhe pritshmëritë kulturore shoqërore. «Këto histori janë më shumë se thjesht narrativa – ato janë një mënyrë për të vërtetuar betejat e anëtarëve të komunitetit tonë,» shpjegon Lejla.
Duke ofruar një platformë për këta zëra, TRIME po ndihmon në çmontimin e stereotipeve dhe nxitjen e një ndjenje solidariteti midis të mbijetuarve të formave të ndryshme të dhunës dhe abuzimit. Leonarda reflekton: «Çdo histori është unike, por të gjitha kanë fije të përbashkëta të qëndrueshmërisë, forcës dhe guximit. Shumë gra shqiptare në mbarë botën ndihen të izoluara në betejat e tyre. Dëgjimi i këtyre historive i lejon të kuptojnë se nuk janë vetëm, se dhimbja e tyre nuk është e tyre. të durosh në heshtje.»
Sfidat dhe Barrierat Kulturore
Pavarësisht mesazheve pozitive, TRIME përballet me sfida të ndryshme. Sigurimi i financimit mbetet një pengesë thelbësore, duke e bërë të vështirë ofrimin e shërbimeve të nevojshme mbështetëse për gratë shqiptare. Për më tepër, mizogjinia dhe kulutra e fajësimit të viktimave vazhdojnë të pengojnë progresin. «Trajtimi i këtyre çështjeve kërkon një qasje të shumëanshme», thotë Leonarda. «Ne kemi nevojë për arsim, angazhim të komunitetit dhe partneritete për të luftuar këto barriera kulturore, të cilat janë të rrënjosura thellë.»
Të dyja gratë reflektojnë gjithashtu se si përvojat e tyre si emigrante kanë formësuar punën e tyre të avokimit. Të qenit pjesë e diasporës shqiptare vjen me grupin e vet të sfidave – izolimin social, presionin kulturor dhe një pritshmëri të shtuar për t’u përshtatur me rolet tradicionale gjinore.
Leonarda thotë: «Përvoja e emigrantëve rrit frikën e të folurit. Ekziston një presion i vazhdueshëm për t’i dhënë përparësi detyrës familjare mbi mirëqenien personale, gjë që mund të përjetësojë cikle abuzimi.»
Identiteti Queer dhe Rrënjët Shqiptare
Përvoja e Lejlës si një grua queer shqiptare ka sjellë një kompleksitet shtesë në punën e saj avokuese. Ajo flet hapur për konfliktin e brendshëm me të cilin është përballur, duke u përpjekur të pajtojë identitetin e saj queer me trashëgiminë e saj shqiptare. «Nuk është e lehtë të lundrosh në pritshmëritë që të vendosen si vajzë dhe si anëtare e komunitetit shqiptar duke përqafuar veten tënde autentike», thotë ajo. Megjithatë, kjo luftë vetëm e ka fuqizuar më tej, duke e shtyrë atë të përdorë platformën e saj për të mbrojtur shqiptarët e tjerë queer që mund të mos kenë të njëjtat privilegje.
Një rrëfim i ri për gratë shqiptare
Në zemër të tij, ky ‘podcast shoë’, ka të bëjë me rimarrjen e pushtetit; për t’u dhënë grave shqiptare hapësirën për të treguar historitë e tyre dhe për të sfiduar normat kulturore që i kanë heshtur për një kohë të gjatë. Lejla dhe Leonarda janë krenare për ndikimin që kanë bërë dhe efektin që puna e tyre ka në të gjithë komunitetin shqiptar dhe përtej tij. Leonarda shpjegon, «Ne nuk po diskutojmë vetëm çështje – ne po ndërtojmë një trashëgimi fuqie dhe solidariteti.»
TRIME përfaqëson shpresën për një të ardhme ku gratë shqiptare mund të jetojnë pa dhunë dhe shtypje. Lejla dhe Leonarda janë të përkushtuara për të zgjeruar platformën e tyre dhe për të vazhduar punën e tyre avokuese, duke ftuar të tjerët të bashkohen me ta në krijimin e një lëvizjeje për ndryshim.
Siç thonë ata, «Udhëtimi ynë sapo ka filluar dhe ne kemi besim se TRIME do të vazhdojë të jetë një forcë e fuqishme për transformimin e jetës së grave shqiptare kudo që janë.»
Si një gazetare i ri queer nga Kosova, TRIME Podcast më ka ftuar në biseda që reflektojnë sesi mentaliteti shqiptar ka formësuar identitetin tim. Unë jam vërtet mirënjohës që kam zbuluar «TRIME Podcast» dhe një trim/e brenda meje!
Diskutimet e tyre kanë hapur një dialog shumë të nevojshëm rreth temave që shpesh janë të vështira për t’u trajtuar, duke ofruar një hapësirë për reflektim dhe mirëkuptim. Dëgjoje një episod dhe do bindesh t’i përcjellësh në secilin episod!
Mund ta dëgjoni/përcillni në Spotify, Youtube, Tik Tok dhe Instagram.
–
Co-hosted by Lejla Dauti and Leonarda Demolli, TRIME tackles deeply rooted societal issues in the Albanian community, resonating with many both in the Balkans and the diaspora. The podcast has gained significant traction online, and for good reason: it’s creating a space that previously did not exist. But who are these two women spearheading such a movement?
Lejla Dauti is a qualified domestic abuse practitioner and a survivor herself. Her journey through personal trauma and her professional experience with victims of gender-based violence have equipped her with a profound understanding of the struggles many Albanian women face. Lejla’s advocacy work doesn’t stop at gender-based violence; as a proud member of the LGBTQ+ community, she also champions visibility and acceptance for queer Albanians—a group often marginalized within their own culture.
Leonarda Demolli, on the other hand, brings the perspective of an ex-refugee who fled Kosovo during her early childhood due to the war. Her experience of navigating identity and belonging in the UK gives her a unique lens through which she addresses the complex cultural conversations at the heart of TRIME. She is a voice of resilience and a fierce advocate for cultural representation, bringing depth to discussions about how displacement, cultural expectations, and gender-based violence intersect.
A Platform That’s Needed
Lejla and Leonarda’s vision for TRIME began with a simple but powerful idea: breaking the silence around issues affecting Albanian women, issues that are often considered taboo in their communities. According to Lejla, «We wanted to create a space where survivors could share their stories, where experts could provide guidance, and where the community could have safe conversations about topics like gender-based violence, cultural expectations, and mental health.»
This concept, while new to Albanian platforms, addresses a crucial gap in support for Albanian women, especially those who have experienced gender-based violence. TRIME isn’t just about starting conversations—it’s about creating safe spaces where Albanian women, often underserved by mainstream services, can share their experiences without fear of judgment.
The podcast, which started as an outreach initiative, is now evolving into something much larger. Lejla and Leonarda plan to transform TRIME into a non-profit organization that offers specialized support services for Albanian women, providing trauma-informed care and advocacy. Their goal? To break the cycle of violence and build a stronger, more supportive community.
Overwhelming Response
The response to TRIME has been nothing short of inspiring. Social media engagement has soared, with listeners from all over sharing their stories and messages of solidarity. Many Albanian women have expressed gratitude for a platform that finally makes them feel seen and heard.
Lejla and Leonarda emphasize how the podcast has become more than just a series of conversations—it’s a movement. «The engagement we’ve received is a clear indication that the work we’re doing is resonating deeply within the Albanian community.» Leonarda notes.
The Importance of Storytelling
Storytelling lies at the core of TRIME’s impact. Each episode shares testimonies from Albanian women, highlighting their experiences with gender-based violence, discrimination, and societal expectations. «These stories are more than just narratives—they’re a way to validate the struggles of our community members.» Lejla explains.
By offering a platform for these voices, TRIME is helping to dismantle stereotypes and foster a sense of solidarity among survivors. It’s impossible for the hosts to single out just one story as the most impactful. Leonarda reflects, «Every story is unique, but they all share common threads of resilience and courage. Many Albanian women around the world feel isolated in their struggles. Hearing these stories allows them to realize they are not alone, that their pain is not theirs to bear in silence.»
Challenges and Cultural Barriers
Despite the overwhelming positive response, TRIME faces significant challenges. Securing funding remains a substantial barrier, making it difficult to provide the necessary support services to Albanian women. Additionally, societal attitudes like misogyny and victim-blaming continue to hinder progress. «Addressing these issues requires a multi-faceted approach.» says Leonarda. «We need education, community engagement, and partnerships to combat these deep-rooted cultural barriers.»
Both women also reflect on how their experiences as immigrants have shaped their advocacy work. Being part of the Albanian diaspora comes with its own set of challenges—social isolation, cultural pressure, and a heightened expectation to conform to traditional gender roles.
Leonarda shares, «The immigrant experience amplifies the fear of speaking out. There’s a constant pressure to prioritize familial duty over personal well-being, which can perpetuate cycles of abuse.»
Queer Identity and Albanian Roots
Lejla’s experience as a queer Albanian woman has brought additional complexity to her advocacy work. She speaks openly about the internal conflict she’s faced, trying to reconcile her queer identity with her Albanian heritage. «It’s not easy to navigate the expectations placed upon you as a daughter and as a member of the Albanian community while embracing your authentic self.» she says. Yet, this struggle has only empowered her further, pushing her to use her platform to advocate for other queer Albanians who may not have the same privileges.
A New Narrative for Albanian Women
At its heart, TRIME is about reclaiming power. It’s about giving Albanian women the space to tell their stories and challenging the cultural norms that have silenced them for too long. Lejla and Leonarda are proud of the impact they’ve made and the ripple effect their work is having across the community. Leonarda explains, «We’re not just discussing issues—we’re building a legacy of strength and solidarity.»
TRIME represents hope for a future where Albanian women can live free from violence and oppression. Lejla and Leonarda are committed to expanding their platform and continuing their advocacy work, inviting others to join them in creating a movement for change.
As they say, «Our journey is just beginning, and we’re confident that TRIME will continue to be a powerful force for transformation in the lives of Albanian women everywhere.»
As a young queer journalist from Kosovo, TRIME Podcast has invited me into conversations that reflect on how the Albanian mentality has shaped my identity. I am truly grateful to have discovered this incredible show and its amazing hosts.
Their discussions have opened up much-needed dialogue around topics that are often difficult to address, offering a space for reflection and understanding. Give it a try!
It’s available on Spotify, Youtube, Tik Tok and Instagram.
11. Oktober 2024